Stel je hebt een gitaarversterker met een uitstekend geluid, een uitgebreide EQ sectie en voldoende mogelijkheden om je gitaargeluid helemaal naar wens in te stellen.
Dat klinkt letterlijk en figuurlijk als een ideale situatie. Waarom zou je in dit geval een extra preamp pedaal willen toevoegen aan je rig? Dat lijkt, op zijn zachtst gezegd, nogal overbodig. Als je al genoeg hebt aan de preamp van je bestaande gitaarversterker, waarom zou je dan nog een preamp toevoegen? En levert het geen problemen op als je gitaarsignaal door twee preamps gaat?
Een preamp pedaal zorgt voor een breed klankpalet
Sommige gitaristen houden er van om het simpel te houden en daar is uiteraard helemaal niets mis mee. Deze gitaristen nemen een gitaar, een overdrive, delay en een reverb en een versterker mee (of alleen een gitaar en versterker – dat kan natuurlijk ook) en ze zijn klaar. Er zijn ook gitaristen die een zo breed mogelijk klankpalet willen en verschillende overdrives en/of preamps stapelen om hun toon te krijgen. Dit geeft iets meer keuzen en flexibiliteit in verschillende klankkleuren. Aan de andere kant introduceert het ook meer complexiteit.
De wonderen van een preamp pedaal
Als je tot de tweede categorie gitaristen behoort en iets meer uit je bestaande apparatuur wilt halen en/of meer smaken wilt toevoegen kan een apart preamp pedaal wonderen doen. Een typisch preamp pedaal heeft in ieder geval volume en gain knoppen en daarnaast vaak een goede equalizer. Sommige bas preamps hebben een direct out zodat je geluid rechtstreeks naar de mixer of een geluidskaart kan.
Wat doet een preamp pedaal?
Een preamp pedaal zorgt voor versterking en kleuring van je gitaarsignaal. Een preamp pedaal is van zichzelf, met alle knoppen in de neutraal stand en de gain op 0, vrijwel altijd transparant. Dat is ook het grote verschil met een overdrive of distortion. Die zijn vrijwel nooit transparant, ook niet als alle knoppen in de neutraal stand staan. Die pedalen kleuren je geluid zodra je ze aan zet. Een preamp zorgt er voor dat het signaal zo sterk mogelijk naar de eindversterker kan gaan. De eindversterker versterkt het signaal verder en transporteert het signaal naar de luidspreker(s).
Wat kan je met een preamp pedaal?
Er zijn grofweg vier functies van een preamp pedaal, je kunt het gebruiken a) als extra EQ / boost, b) als extra overdrive, c) voor een consistent geluid over verschillende versterkers en d) als compensatie bij het gebruik van meerdere gitaren.
Gebruik het als extra EQ of boost
Je kunt het gebruiken als een EQ / boost. Dit werkt het beste als je het pedaal voor je andere overdrive pedalen zet. De preamp versterkt of kleurt het signaal dan eerst voordat het verder gaat naar de overdrive. Je gebruikt het pedaal dan om je bestaande overdrive extra te laten oversturen (boost) of een andere kleur te geven (EQ). Met een preamp kan je vaak ook eventuele modderigheid verwijderen die soms ontstaat bij overdrives.
Gebruik het als extra overdrive pedaal
Daarnaast heeft een preamp van zichzelf ook oversturing. Je krijgt er dus een extra overdrive bij die je naast je bestaande overdrives kunt gebruiken. Preamps laten zich vaak ook goed mixen met andere gain pedalen. Zeker wanneer je niet al te veel gain op beide pedalen gebruikt kunnen er hele mooie samensmeltingen ontstaan. Dit is vooral een kwestie van veel uitproberen en hierin ook de volgorde van pedalen te wisselen om te zien welke combinatie de beste voor jou is.
Consistent geluid over verschillende versterkers
Verder is een preamp een heel geschikt pedaal om een consistent gitaargeluid te krijgen wanneer je over verschillende versterkers speelt. Dat is met name handig als je veel optreedt en hierbij afhankelijk bent van bestaande backlines. De ene avond speel je bijvoorbeeld over een Marshall JCM en de andere over een Fender Twin Reverb en in beide gevallen wi je een consistent gitaargeluid. Als je preamp een uitgebreide EQ sectie heeft dan ben je in staat om je geluid een beetje bij te kleuren.
Compensatie bij gebruik van meerdere gitaren
Tenslotte is een preamp pedaal een handig hulpmiddel om je geluid bij te stellen als je van gitaar wisselt. Dat is met name handig als je live speelt en hierbij meerdere gitaren gebruikt met verschillende output niveau’s. Een actieve gitaarheeft bijvoorbeeld een hogere output dan een passieve gitaar en dat heeft invloed op je verschillende gain niveau’s. Een preamp kan hiervoor compenseren.
Waar plaats je het pedaal?
De plaatsing van het pedaal is afhankelijk van het doel waarvoor je het pedaal gebruikt, maar je kunt een preamp vrijwel op elke positie in je signaalketen opnemen. In de meeste gevallen zal je het achter een eventueel fuzz pedaal willen zetten. Dit omdat de meeste fuzz pedalen ontworpen zijn om rechtstreeks aangesloten te worden op een gitaar. Maar er zijn gouden regels hiervoor, gebruik vooral je oren en experimenteer met de volgorde.
Overzicht preamp pedalen voor gitaristen
Preamp pedalen zijn er in alle vormen en maten. Voor gitaristen zijn er veel verschillende mogelijkheden. Two Notes heeft bijvoorbeeld een aantal interessante preamp pedalen gebaseerd op cleane Tweed Fender versterkers, Two Notes Le Clean. Daarnaast krijg je met Two Notes Le Crunch lichte en zware overstuurde geluiden gebaseerd op Marshall Plexi versterkers. Two Notes Le Lead is er voor gitaristen die zich met name richten op het zware overstuurde metal genre. Chase Bliss komt na de zomer van 2020 met hun paradepaardje de Preamp MKII Automatone. Een preamp pedaal met gemotoriseerde faders gebaseerd op een Benson Chimera versterker en een fuzz pedaal. Benson heeft zelf ook een Preamp pedaal gebaseerd op dezelfde versterker maar dan zonder de gemotoriseerde faders. JHS heeft met de Colour Box V2 een interessant preamp pedaal gebaseerd op een vintage mengpaneel en JHS The Clover is gebaseerd op de Boss FA-1 FET Preamp. Catalinbread Epoch Pre is een authentieke reproductie van de legendarische Echoplex EP-3 voorversterker. Xotic heeft met Xotic BB Preamp V1.5 een zeer goede en betaalbare preamp pedaal, hierbij staat BB voor Big British.
Overzicht preamp pedalen voor bassisten
Voor de bassisten onder ons heeft Sadowsky hun populaire ingebouwde preamp nu ook als pedaal beschikbaar gemaakt. De Sadowsky SPB-1 is een uitgebreide versie en de Sadowsky SPB-2 een gestripte versie met iets minder mogelijkheden. Two Notes heeft een speciale basversie van hun preamp, Two Notes Le Bass. Electro Harmonix heeft een zeer uitgebreide preamp inclusief distortion, compressor en noise gate genaamd Electro Harmonix Battalion. Xotic heeft de Xotic Bass BB Preamp ontworpen om de aanslag gevoeligheid en de toon van je bas te behouden, maar dan wel met een hele range aan gain instellingen.