Tape delay is een van de meest geliefde en karaktervolle effecten in de wereld van muziek. Het warme, organische echo-geluid dat het produceert, heeft talloze gitaristen en producers geïnspireerd.

Van de vroege rock-‘n-roll tot moderne ambient soundscapes, tape delay heeft een blijvende invloed gehad op de manier waarop we muziek ervaren. Maar waar komt dit effect vandaan? Hoe werkt het? En welke moderne pedalen houden de magie van deze delay in leven?

De Ontstaansgeschiedenis van Tape Delay

In de jaren ’40 en ’50 werd er geëxperimenteerd met magnetische tape om geluid op te nemen en af te spelen. Slimme technici ontdekten dat als je een opname direct weer afspeelt met een lichte vertraging, je een echo-effect krijgt. Een van de pioniers op dit gebied was Les Paul, die met zijn tape-opnametechnieken nieuwe dimensies aan muziek toevoegde.

Eind jaren ’50 en begin jaren ’60 kwamen de eerste commerciële tape delay-machines op de markt. Denk aan de Meazzi Echomatic, die door Hank Marvin van The Shadows werd gebruikt, de Binson Echorec en de Echoplex, die later populair werd bij rockgitaristen als Jimmy Page en Eric Johnson. De Roland RE-201 Space Echo, uitgebracht in de jaren ’70, werd een van de meest iconische delays en is nog steeds gewild vanwege zijn warme, analoge karakter.

Hoe Werkt het?

Tape delay werkt door geluid op te nemen op een bewegende magnetische tape en deze opname met een kleine vertraging weer af te spelen. De kerncomponenten van een delay-unit zijn:

Opnamekop: Deze neemt het inkomende signaal op de tape op.
Afspeelkop(pen): Afhankelijk van de unit kunnen er één of meerdere afspeelkoppen zijn, die de echo met verschillende vertragingstijden afspelen.
Wis-kop: Voordat nieuwe opnames worden gemaakt, wist deze kop de eerdere opname op de tape om hergebruik mogelijk te maken.
Loopmechanisme: De tape wordt continu rondgeleid langs de koppen met behulp van een loopmechanisme, vaak met een rubberen pinch roller en capstanmotor die de snelheid regelt.

De vertragingstijd wordt bepaald door:

De snelheid van de tape: Langzamere snelheden geven langere vertragingen, terwijl snellere snelheden kortere delays opleveren.
De afstand tussen opname- en afspeelkoppen: Een grotere afstand leidt tot een langere echo.

Naast de basiswerking introduceert tape delay een aantal unieke eigenschappen die bijdragen aan de geliefde sound:

Wow & Flutter: Kleine variaties in de snelheid van de tape (door imperfecties in de motor of mechanische componenten) veroorzaken subtiele pitch-fluctuaties, wat zorgt voor een warme, organische modulatie.
Tape-verzadiging en compressie: Wanneer de tape wordt overbelast, treedt natuurlijke compressie en harmonische verzadiging op, wat een dikker en rijker geluid creëert.
Afname van hoge frequenties: Na verloop van tijd slijt de tape, waardoor hoge frequenties verloren gaan. Dit resulteert in een zachtere, warmere klank.
Feedback (Regeneration): Door een deel van het uitgaande signaal terug te voeren naar de opnamekop, kan men meerdere herhalingen creëren, wat leidt tot een dromerig of zelfs bijna oneindig echo-effect.

Beroemde Nummers met Tape Delay

Het effect heeft zijn stempel gedrukt op talloze klassieke nummers. Hier zijn een paar iconische voorbeelden:

Pink Floyd – “Run Like Hell” Tape delay werd veel gebruikt door David Gilmour om zijn gelaagde, ruimtelijke gitaargeluiden te creëren. Luister naar “Run Like Hell” en let op de hypnotiserende herhalingen.

U2 – “Where the Streets Have No Name” The Edge staat bekend om zijn gebruik van delay, en hoewel hij later overstapte op digitale delays, werd in de vroege U2-opnames veel tape delay gebruikt om zijn iconische geluid te creëren.

Led Zeppelin – “Dazed and Confused” (Live 1973) Jimmy Page gebruikte de Echoplex om psychedelische, spookachtige echo’s te genereren tijdens zijn live solo’s.

Brian Setzer – “Stray Cat Strut” Rockabilly-gitaristen maakten veel gebruik van tape delay om die karakteristieke slapback-echo te krijgen, en Brian Setzer is daar een meester in.

Moderne Pedalen die Tape Delay Nabootsen

Hoewel echte tape delays geweldig klinken, zijn ze groot, kwetsbaar en vereisen ze veel onderhoud. Gelukkig zijn er tegenwoordig fantastische pedalen die de magie van deze delay vastleggen zonder de nadelen van een analoge tape-machine. Hier zijn vijf moderne pedalen die een eerbetoon zijn aan de klassieke delay-machines:

Strymon El Capistan V2

De Strymon El Capistan V2 is een van de meest realistische tape delay-emulaties, compleet met tape-age simulatie en wow & flutter. De V2 versie is bovendien stereo en heeft zeer veel instelmogelijkheden.

Empress Effects Tape Delay

Empress Effects Tape Delay produceert een rijke, weelderige tape-delay. Het pedaal heeft drie smaken van tape ‘leeftijd’ waarbij je kunt kiezen hoe donker en korrelig de herhalingen worden. Hierbij zorgen filter- en modulatiecontroles voor nog meer fijnafstemming van het effect. Het pedaal heeft Tap Tempo en instellingen voor ritmeverdeling (ratio).

Catalinbread Belle Epoch Deluxe

Dit pedaal van Catalinbread, Belle Epoch Deluxe is gebaseerd op de legendarische Maestro Echoplex EP-3, inclusief de voorversterker die veel gitaristen zo waarderen. Het is het favoriete pedaal van veel gitaristen en dat is niet zonder reden, het produceert namelijk een geweldige tape delay!

Universal Audio Starlight Echo Station

De Universal Audio Starlight Echo Station biedt meerdere delay-modi, waaronder een uiterst realistische tape delay-emulatie. Je kunt moeiteloos schakelen tussen verschillende delay-types zoals tape, analog en digital, elk zorgvuldig gemodelleerd naar legendarische studioapparatuur.

Dunlop Echoplex Delay

Dunlop Echoplex Delay is gebseerd op een EP-3 en heeft een eenvoudige bediening en een volledig analoog signaalpad. De EP-3 tape-echo-eenheid staat bekend om zijn heerlijk warme, organische modulatie en dit pedaal bootst dat effect vrijwel perfect na.

Tenslotte

Tape delay is een van de meest tijdloze en invloedrijke effecten in de muziekgeschiedenis. Van de vroege experimenten met magnetische tape tot de digitale emulaties van vandaag, de warme en organische klank van deze delay blijft een magische toevoeging aan elke gitaarset-up. Gelukkig zijn er tegenwoordig genoeg moderne pedalen die dat karakteristieke geluid kunnen benaderen, zonder het gedoe van echte tape.

Dus, of je nu een vintage liefhebber bent of op zoek bent naar een moderne oplossing: tape delay blijft een onmisbaar ingrediënt voor iedereen die een beetje extra sfeer en magie aan hun geluid wil toevoegen.